Điều trị virus viêm gan B bằng nicotinamide mononucleotide (NMN) là nghiên cứu mới nhất từ châu Âu. Cùng Aishitoto tìm hiểu về cơ chế hoạt động của NMN đối với việc phục hồi, sửa chữa DNA và chức năng kháng virus viêm gan B (HBV) trong bài viết sau.
1. Viêm gan B là bệnh gì?
Theo thống kê của tổ chức y tế thế giới (WHO), Việt Nam là quốc gia có tỉ lệ lưu hành virus viêm gan B cao trêm thế giới (từ 10-20% dân số). Viêm gan B là bệnh truyền nhiễm do virus Viêm gan B gan gây tổn thương, tàn phá tế bào gan và là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến xơ gan và ung thư gan.
Virus viêm gan B có trong tất cả các dịch cơ thể và có thể lây lan qua tiếp xúc máu trực tiếp, từ mẹ sang con, quan hệ tình dục không được bảo vệ hoặc dùng chung các dụng cụ như bàn chải đánh răng, dao cạo râu, nhíp,… Viêm gan B không lây qua ăn uống, không lây qua ôm hôn, hắt hơi, muỗi đốt.
Người mắc viêm gan B thường ít có biểu hiện rõ rệt trong giai đoạn đầu nên khó phát hiện sớm. Vì vậy, phòng chống viêm gan B được xem là cách hiệu quả để ngăn chăn căn bệnh nguy hiểm này.
2. Tác dụng NMN khôi phục tế bào miễn dịch chống virus
Viêm gan B được chia thành viêm gan B cấp tính và viêm gan B mãn tính. Đối với viêm gan B cấp tính, hệ miễn dịch khỏe mạnh ở người trưởng thành có khả năng đào thải virus trong vòng 6 tháng kể từ khi người bệnh tiếp xúc với HBV. Tuy nhiên nếu không được loại bỏ, virus sẽ tồn tại trong máu và gan của người bệnh. Theo thời gian sẽ phát triển thành viêm gan mãn tính và gây ra các bệnh lý nghiêm trọng như viêm gan, suy gan, gan nhiễm mỡ, ung thư gan, thậm chí gây tử vong.
Xét nghiệm máu để chẩn đoán viêm gan B
Một tác nhân quan trọng gây ra viêm gan B mãn tính do cơ thể thiếu hụt tế bào TCD8, hay còn được gọi là “tế bào sát thủ” vì khả năng tiêu diệt tế bào nhiễm virus, tế bào ung thư. TCD8 sẵn sàng tiêu diệt bất cứ kháng nguyên lạ xâm nhập gây bệnh cho cơ thể, trong đó có virus viêm gan B. Xác định được nguyên nhân quan trọng này giúp ích cho việc tìm ra những liệu pháp điều trị bệnh viêm gan B mãn tính.
Được công bố trên Tạp chí Hepatology, ông Fisicaro và các nhà nghiên cứu từ Đại học Parma ở Ý đã chứng minh bổ sung hoạt chất NMN thúc đẩy sản sinh NAD+, tiền chất quan trọng tạo nên tế bào TCD8. Các thông tin từ nghiên cứu cho thấy rằng các chất ức chế NMN có thể được sử dụng để tái tạo các tế bào T nhằm ngăn ngừa bệnh viêm gan B mãn tính, cùng với các bệnh nhiễm virus khác.
3. Thí nghiệm chứng minh mối liên hệ giữa NAD+ và bệnh viêm gan B
Khi virus xâm nhập cơ thể, các tế bào lympho T nhận diện virus, tiết ra các cytokine để kích hoạt hệ miễn dịch hoạt động, lympho B sản xuất ra kháng thể, lympho T khác thì tăng sinh để trực tiếp bắt giữ virus, các bạch cầu được thu hút đến nơi có virus, các mạch máu được mở rộng để chuyên chở vật chất đến nơi chiến đấu với virus… Tất cả các hoạt động này có được là do vai trò của các cytokin.
Để chứng minh bổ sung NAD+ thông qua NMN giúp cải thiện quá trình sản xuất cytokine có chức năng kháng virus khiến tế bào TCD8 thiếu hụt. Fisicaro và các đồng nghiệp đã đo nồng độ của enzyme CD38 tiêu thụ NAD+ liên quan đến mức độ cytokine. Họ đã đo một trong những cytokine chính – IFN-𝛾 – và phát hiện ra rằng mức độ enzyme CD38 cao có liên quan đến mức IFN-𝛾 thấp. Những dữ liệu này cung cấp bằng chứng cho thấy nồng độ enzyme CD38 cao có thể dẫn đến việc sản xuất cytokine kháng virus thấp hơn. Điều này cũng tạo ra sự tin cậy cho khẳng định rằng mức NAD+ thấp đóng một vai trò quan trọng trong bệnh lý viêm gan B mãn tính vì mức CD38 cao về mặt lý thuyết sẽ làm giảm NAD+ của tế bào.
4. NMN có thể cải thiện các tế bào miễn dịch
Nghiên cứu cung cấp bằng chứng cho thấy virus viêm gan B hoạt hóa enzym CD38 cao hơn, dẫn đến mức NAD+ thấp hơn. Do các cơ chế sửa chữa DNA như PARP yêu cầu NAD+ cho chức năng của chúng, nên điều này có thể giúp giải thích tại sao các tế bào T đặc hiệu với virus viêm gan B đã cạn kiệt lại có nhiều tổn thương DNA hơn. Điều này cũng có thể giúp giải thích tại sao các cơ chế sửa chữa DNA không hoạt động tốt trong các tế bào TCD8 đặc hiệu viêm gan B đã cạn kiệt.
Điều trị các tế bào miễn dịch TCD8 bằng tiền chất NAD+ NMN phục hồi quá trình sản xuất cytokine kháng virus, cho thấy rằng sự bổ sung NAD+ sẽ phục hồi chức năng của chúng. Khả năng cải thiện chức năng tế bào miễn dịch của NMN cung cấp sự hỗ trợ rằng sự suy giảm NAD+ góp phần làm cạn kiệt và rối loạn chức năng tế bào T CD8. Liệu NMN có cung cấp các tác dụng có lợi trong các tế bào T CD8 đã cạn kiệt trong các loại nhiễm trùng khác hay không nên được khám phá. Nếu NMN có thể khôi phục các tế bào T đã cạn kiệt trong các bệnh nhiễm trùng khác, thì có thể NAD+ cũng giúp các tế bào miễn dịch chống lại các loại bệnh liên quan đến virus khác dễ dàng hơn.
5. Bổ sung NMN cho cơ thể như thế nào?
NMN chính là tiền thân của NAD+ và được tìm thấy tự nhiên trong các loại thực phẩm như bông cải xanh, bắp cải, dưa chuột, đậu nành, cà chua, nấm, thịt bò sống, tôm, cá. Một nghiên cứu năm 2016 cho thấy các loại rau như dưa chuột và bắp cải chứa 0,25 -1,88mg NMN trên 100g. Các loại trái cây như bơ và cà chua cũng chứa khoảng 0,26 đến 1,60mg mỗi 100g. Trong khi đó, thịt bò, thịt và tôm sống chứa hàm lượng NMN khá thấp, chỉ khoảng 0,06 đến 0,42mg/100g. Do đó, ăn nhiều thực phẩm này có thể tăng lượng NMN của cơ thể.
Có những phương pháp khác bạn có thể làm để giúp duy trì mức NAD+ cao như tập thể dục thường xuyên, tránh ánh nắng mặt trời hoặc liệu pháp nhiệt. Nhưng nếu bạn thực sự muốn tăng mức NAD+, đặc biệt đối với người lớn tuổi, thì lựa chọn tốt nhất có thể là bổ sung NMN qua thực phẩm chức năng.
Trên thị trường hiện nay có nhiều thực phẩm chức năng bổ sung NMN với nhiều hàm lượng khác nhau dưới dạng viên nén, nước uống. Vì vậy trước khi bổ sung NMN cần tìm hiểu rõ về xuất xứ, độ tinh khiết, hàm lượng cần cho cơ thể.
>>> Tham khảo: Viên uống NMN – Điều bạn cần biết trước khi bổ sung NMN
Dựa vào nghiên cứu trên, có thể đưa ra kết luận về NMN có khả năng chữa bệnh viêm gan B mãn tính. Đây là một tín hiệu đáng mừng cho thấy việc có thể phòng ngừa và điều trị viêm gan B từ sớm trước khi gây ra các vấn đề nghiêm trọng hơn.