Sirtuin là gì và cách kích hoạt gen chống lão hóa

Tất cả chúng ta đều mong muốn có một cuộc sống trường thọ và khỏe mạnh. Sirtuin là một nhóm protein giúp tế bào khỏe mạnh và cân bằng nội môi, hỗ trợ chuyển hóa năng lượng, cải thiện não bộ, sửa chữa tế bào và ngăn chặn lão hóa.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu gen sirtuin là gì? Hiểu về cách sirtuin tác động đến ty thể và quá trình lão hóa, những lợi ích và hạn chế của sirtuin cùng các phương pháp hàng đầu để kích hoạt gen trường thọ sirtuin.

Sirtuin là gì

NAD+ là một coenzym nằm trong tất cả các tế bào sống của cơ thể và vô cùng quan trọng trong quá trình chuyển hóa tế bào. Chúng phân hủy acetyl từ NAD+ để tạo ra nicotinamide tự do hoặc NADH để hoạt động trong thời gian dài hơn. Trong một cơ thể khỏe mạnh, cần có sự cân bằng giữa dạng nicotinamide bị oxy hóa và dạng khử, được gọi là tỷ lệ NAD+/NADH. Tỷ lệ này cho biết tình trạng của từng tế bào để sirtuins biết phải hoạt động như thế nào để đạt được sự cân bằng.

NAD+ cần thiết cho cả chuyển hóa năng lượng và sửa chữa DNA và sirtuins để đảm bảo có đủ coenzym NAD+ trong cơ thể. Theo các nghiên cứu, sirtuins giúp giảm viêm, nâng cao hệ miễn dịch, sửa chữa DNA, quá trình tự hủy, lão hóa,… Sirtuins cũng đóng một vai trò quan trọng trong quá trình sinh học ty thể, nhịp sinh học và phản ứng của tế bào đối với quá trình stress oxy hóa và genotoxic.

Sirtuins tác động đến ty thể và lão hóa như thế nào?

Sirtuins có có tác động lớn trên sức khỏe và quá trình lão hóa của ty thể. Chúng có thể giúp tăng tuổi thọ, quá trình tự thực của tế bào và chức năng của ty thể. Một nghiên cứu năm 1999 được công bố trên tạp chí Genes Development đã phát hiện ra rằng gen SIRT2 trong nấm men có thể tăng tuổi thọ lên 70%. Theo một đánh giá năm 2007 được công bố trên Cold Spring Harbor Symposia on Quantitative Biology, gen sirtuin mang lại lợi ích chống lão hóa ở nhiều loài, bao gồm giun đũa, ruồi giấm và nấm men.

Theo một nghiên cứu trên động vật năm 2012 trên chuột đực được công bố trên tạp chí Nature, gen SIRT6 có thể làm tăng tuổi thọ lên tới 15%. Một nghiên cứu khác năm 2006 được công bố trên tạp chí Cell đã cho thấy kết quả tương tự khi phát hiện ra sự thiếu hụt SIRT6 có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa ở chuột. Tác dụng chống lão hóa của SIRT6 có thể là kết quả của lợi ích chống ung thư.

Một nghiên cứu năm 2010 được công bố trên Archives of Biochemy and Biophysics đã khám phá SIRT1 có thể kích hoạt các protein sửa chữa DNA và hỗ trợ sửa chữa tế bào. Theo một nghiên cứu năm 2008 được công bố trên tạp chí Cancer Cell, SIRT1 có thể hỗ trợ phục hồi tổn thương DNA bằng cách sửa chữa chúng.

Theo một nghiên cứu năm 2008 được công bố trong Proceedings of the National Academy of Sciences, SIRT1 cũng đóng một vai trò quan trọng trong quá trình tự thực của tế bào bằng cách khử hoạt tính của các gen tự thực. SIRT1 cũng hỗ trợ quá trình tự thực của ty thể, giải độc tế bào cũ và đổi mới tế bào. Tuy nhiên, hiệu quả của sirtuin có thể phụ thuộc vào sức khỏe của tế bào và ty thể.

Lợi ích của gen Sirtuin

Theo một nghiên cứu năm 2012 được công bố trên National Review of Molecular and Cellular Biology, sirtuins giúp điều chỉnh quá trình chuyển hóa chất béo và glucose, cân bằng nội môi tế bào và năng lượng, đồng thời tăng tuổi thọ. Tuy nhiên, có nhiều loại sirtuins khác nhau với những lợi ích khác nhau.

SIRT1

SIRT1 mang đến những lợi ích sức khỏe được khoa học chứng minh. Một nghiên cứu năm 2017 được công bố trên International Journal of Molecular Medicine đã khám phá SIRT1 cần thiết cho và hỗ trợ quá trình sinh học của ty thể. Theo một nghiên cứu năm 2013 được công bố trên PLoS One, sirtuin giúp điều chỉnh quá trình chuyển hóa năng lượng và hỗ trợ kích hoạt hormone tuyến giáp T3.

Theo nghiên cứu năm 2011 được công bố trên tạp chí Current Pharmaceutical Design, nhịn ăn có thể bảo vệ chống lại các bệnh thoái hóa thần kinh như bệnh Alzheimer và bệnh Parkinson.

Một nghiên cứu năm 2007 được công bố trên tạp chí Nature đã khám phá sirtuin có thể giúp điều trị chứng kháng insulin và bệnh tiểu đường. Theo một nghiên cứu khác năm 2017 được công bố trên Frontiers in Endocrinology, SIRT1 có thể giúp giảm nguy cơ tăng cân do tuổi tác bằng cách hỗ trợ độ nhạy leptin.

Theo một nghiên cứu năm 2011 được công bố trên tạp chí Hepatology, sirtuin có thể giúp hỗ trợ chức năng gan và cân bằng nội môi của cơ thể. Cuối cùng, một nghiên cứu năm 2010 được công bố trên tạp chí Biochemical and Biophysical Research Communications, SIRT có thể giúp biệt hóa tế bào gốc phôi người.

SIRT2

Một nghiên cứu năm 2012 đã khám phá SIRT2 có thể giúp giảm hoạt động của ty thể và chuyển hóa axit béo. Đồng thời hỗ trợ quá trình trao đổi chất và giảm nguy cơ béo phì.

SIRT3

Một đánh giá năm 2011 được công bố trên Molecular Cell, SIRT3 có thể giúp chống lại và giảm nguy cơ stress oxy hóa. Theo một nghiên cứu năm 2011 được công bố trên Biochemical Journal, nồng độ SIRT3 thấp có thể liên quan đến tình trạng kháng insulin và bệnh gan nhiễm mỡ.

SIRT4

Một nghiên cứu năm 2013 được xuất bản trên tạp chí Cancer Cell đã khám phá SIRT có thể mang lại lợi ích ức chế khối u. Ngăn cản quá trình chuyển hóa glutamine của ty thể và kết quả là giúp điều chỉnh phản ứng trao đổi chất đối với tổn thương DNA. Theo một nghiên cứu năm 2006 được công bố trên tạp chí Cell, SIRT4 cũng có thể giúp giảm tiết insulin.

SIRT5

Theo một nghiên cứu năm 2006 được công bố trên tạp chí Cell, SIRT5 có thể giúp chuyển hóa ty thể, giải độc và loại bỏ amoniac. Một đánh giá năm 2010 được công bố trên Trends in Biochemical Science đã khám phá SIRT6 giúp hỗ trợ sự ổn định của bộ gen và sửa chữa DNA. Mức SIRT6 thấp có thể dẫn đến các vấn đề về chuyển hóa và các vấn đề sức khỏe liên quan đến tuổi tác.

SIRT6

Một đánh giá năm 2010 được công bố trên Trends in Biochemical Science, SIRT6 giúp hỗ trợ sự ổn định của bộ gen và sửa chữa DNA. Mức SIRT6 thấp có thể dẫn đến các vấn đề về chuyển hóa và các vấn đề sức khỏe liên quan đến tuổi tác.

SIRT7

Một nghiên cứu năm 2006 được công bố trên tạp chí Cell, SIRT7 rất quan trọng đối với cả cơ chế sao chép rDNA và cơ chế sửa chữa DNA.

Tác hại của Sirtuin

Hàm lượng sirtuins cao không phải lúc nào cũng tốt. Có một số tác hại đối với cơ thể như:

SIRT1

Theo một nghiên cứu năm 2015 được công bố trên The Journal of Experimental Medicine, hàm lượng SIRT1 cao có thể làm tăng tình bệnh Multiple Sclerosis – MS là một chứng rối loạn não bộ và tủy sống với chức năng thần kinh bị giảm sút và các vấn đề tự miễn dịch. Theo một nghiên cứu năm 2011 được công bố trên Annals of Rheumatic Diseases, SIRT1 có thể dẫn đến tăng sản xuất cytokine trong bệnh viêm khớp dạng thấp.

Trong khi một nghiên cứu năm 2008 được công bố trên tạp chí Cell, SIRT1 có thể ức chế khối u và giúp sửa chữa DNA, một nghiên cứu năm 2009 được công bố trên tạp chí Cancer Research đã chỉ ra sự hàm lượng SIRT1 quá cao có thể gây ung thư. Việc SIRT1 có góp phần hay ngăn chặn ung thư hay không có thể nằm ở cả quá trình tự thực và tác dụng sinh tồn của sirtuin.

SIRT2

Một nghiên cứu năm 2011 được công bố trong Kỷ yếu của Proceedings of the National Academy of Sciences Hoa Kỳ đã chỉ ra SIRT2 cần thiết cho quá trình myelin hóa và tái tạo tế bào thần kinh. Mặt khác, theo một nghiên cứu năm 2011 được công bố trên tạp chí Human Molecular Genetics, SIRT2 dư thừa có thể tích tụ trong tế bào thần kinh của hệ thần kinh trung ương (CNS) đang lão hóa, nguyên nhân gây ra các vấn đề về não liên quan đến tuổi tác.

Cách kích hoạt gen Sirtuin

Mặc dù sirtuins hàm lượng cao có thể có một số nhược điểm, nhưng nhìn chung việc tăng sirtuins mà không biểu hiện quá mức có thể hỗ trợ sức khỏe và tuổi thọ của bạn trong hầu hết các trường hợp. Đây là cách kích hoạt biểu hiện lành mạnh của sirtuins.

Chế độ ăn Keto

Chế độ ăn keto là chế độ ăn rất ít carbohydrate (5 – 10%), nhiều chất béo (65 – 75%) và cung cấp lượng protein vừa phải (15 – 30%). Một nghiên cứu năm 2015 được công bố trên tạp chí Biogerontology về việc hạn chế glucose sẽ giúp tăng hoạt động của NAD+ và sirtuin và kết quả là có thể giúp kéo dài tuổi thọ của các tế bào nguyên bào sợi ở người. Ăn theo chế độ ăn keto là một trong những cách tốt nhất để hạn chế glucose. Theo một nghiên cứu năm 2013 được công bố trên tạp chí Frontiers in Aging Neuroscience, ketosis và ketone hỗ trợ hoạt động của sirtuin.

Thực phẩm giàu Polyphenol

Theo một nghiên cứu năm 2013 được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng, chế độ ăn uống có chứa nhiều thành phần polyphenol làm tăng tuổi thọ và có thể làm giảm tỷ lệ tử vong ở người lớn tuổi. Các nhà nghiên cứu nhận thấy tỷ lệ tử vong chung giảm 30% ở những người ăn chế độ ăn giàu polyphenol (650mg/ngày trở lên).

Thực phẩm chứa nhiều polyphenol bao gồm rau đắng, dầu ô liu, quả mọng, cà phê , trà xanh, sô cô la đen, gừng và nghệ. Tiêu thụ những thực phẩm và thảo mộc này có thể giúp cơ thể bạn kích hoạt sirtuin cân bằng và tối ưu hóa.  

Thực phẩm giàu kẽm

Kẽm là một chất dinh dưỡng rất quan trọng cho hệ thống miễn dịch khỏe mạnh. Theo một nghiên cứu năm 2016 được công bố trên PLoS One, kẽm cũng có thể làm tăng tuổi thọ trung bình. Thực phẩm giàu kẽm gồm có thịt đỏ, trứng, sữa, quả hạch, hạt, rau bina và cải xoăn.

Thực phẩm giàu Omega-3

Axit béo omega-3 là chất béo tốt có vai trò quan trọng giúp giảm tình trạng đau mãn tính. Theo một nghiên cứu năm 2013 được công bố trên tạp chí Aging (Albany, NY), bổ sung dầu cá omega-3 giúp giảm viêm và stress oxy hóa, nhờ đó có thể tăng tuổi thọ và giảm các bệnh liên quan đến tuổi tác. Thực phẩm giàu axit béo omega-3 bao gồm cá và hải sản, tảo, hạt chia, quả óc chó và dầu hạt lanh,…

Thực phẩm giàu Niacin

Niacin hoặc vitamin B3 rất quan trọng đối với sức khỏe của não bộ. Một nghiên cứu năm 2013 được công bố trên tạp chí Nature Chemical Biology đã chỉ ra niacin hỗ trợ chuyển hóa năng lượng và kéo dài tuổi thọ. Niacin là chất tạo thành NAD và nicotinamide adenine dinucleotide phosphate (NADP) và nicotinamide mononucleotide (NMN ). 

Thực phẩm chứa nhiều niacin bao gồm gan, các loại nội tạng khác, thịt đỏ, gia cầm, cá, men dinh dưỡng, sữa, tảo, rong biển và nấm.

Thực phẩm giàu vitamin D

Vitamin D là một trong những loại vitamin cần thiết cho hệ miễn dịch, xương, cơ, răng, não bộ và sức khỏe tinh thần. Theo một bài báo năm 2016 đăng trên tạp chí Cell Reproductive, vitamin D giúp giảm căng thẳng, cân bằng nội môi protein và kéo dài tuổi thọ. Thực phẩm giàu vitamin D bao gồm dầu cá, gan, nội tạng động vật, thịt đỏ và lòng đỏ trứng.

Nhịn ăn gián đoạn

Một nghiên cứu năm 2012 được công bố trên Journal of Cell Biology đã phát hiện ra rằng việc hạn chế calo và nhịn ăn có thể giúp cải thiện SIRT2. Điều quan trọng cần lưu ý là chúng ta đang nói về việc giảm lượng calo mà không dẫn đến suy dinh dưỡng. Thực hành nhịn ăn hoặc hạn chế calo mà vẫn đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng và không bị suy dinh dưỡng là cách giảm viêm nhiễm, ngăn ngừa bệnh tật và tăng tuổi thọ hiệu quả.

Vận động và tập thể dục thường xuyên

Vận động và tập thể dục là vô cùng quan trọng đối với sức khỏe của bạn, đông thời còn cải thiện sirtuins và tuổi thọ. Theo một nghiên cứu năm 2009 được công bố trên Mechanisms in Aging and Development, tập thể dục mang lại lợi ích chống viêm và chống oxy hóa và có thể làm tăng SIRT1.

Resveratrol & Quercetin

Resveratrol là một polyphenol được tìm thấy trong vỏ nho, quả mọng và rượu vang đỏ. Quercetin là một flavonoid được tìm thấy trong các loại thực phẩm từ thực vật như hành tây, trà xanh, táo, quả mọng. Cả hai đều mang lại lợi ích chống viêm và giảm oxy hóa. Theo một nghiên cứu năm 2010, resveratrol giúp hạn chế calo, hỗ trợ sirtuins, giảm viêm và tăng tuổi thọ.

Magie

Magiê là một khoáng chất quan trọng đối với sức khỏe cơ bắp, chức năng thần kinh, sức khỏe não bộ, sức khỏe tinh thần, thư giãn, huyết áp khỏe mạnh và sức khỏe miễn dịch. Theo một nghiên cứu năm 2017 được công bố trên tạp chí Health, magie có thể kích hoạt lợi ích chống lão hóa của sirtuins và có thể giúp đẩy lùi bệnh Alzheimer và bệnh tiểu đường.

Bổ sung NMN

NMN là tên viết tắt của viết tắt của β- Nicotinamide mononucleotide. NMN được sản sinh tự nhiên và tồn tại trong cơ thể tất cả sinh vật sống. NMN đóng vai trò là tiền chất kích thích sản sinh NAD+ (Nicotinamid adenin dinucleotid). Hoạt chất này có tác dụng kích hoạt gen trường thọ Sirtuin giúp hạn chế tối đa quá trình lão hóa của cơ, xương, thị giác, gan, chức năng miễn dịch, hỗ trợ phục hồi các tế bào bị tổn thương.

Tham khảo sản phẩm bổ sung NMN tại đây